The Center for Yiddish Culture

The Center for Yiddish Culture is an initiative whose activities focus primarily on the culture and language of the Ashkenazim.

 

Our intention is to discuss and teach both in an attractive and modern way to offer this immense and precious heritage a better opportunity to be incorporated into the contemporary culture.We wish to prove that Yiddish culture means much more than just nostalgic images of shtetl life; it is a living language and heritage that must be faced in different social, artistic and research projects.

 

Translation is coming shortly – We apologize for any inconvenience this may cause

..

 

Fundacja Shalom pod kierownictwem Dyrektora Generalnego Gołdy Tencer, a także dyrektorów zarządzających – Hanny Pałuby i Izabeli Teodorkiewicz od wielu lat prowadzi działalność edukacyjną, organizuje ogólnopolskie konkursy wiedzy o historii i kulturze Żydów polskich, międzynarodowe seminaria, konferencje, kursy języka jidysz, warsztaty piosenki żydowskiej, działalność wydawniczą i wystawienniczą. Jest organizatorem Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera, jednego z najważniejszych festiwali o tematyce żydowskiej w Europie. Przy Fundacji działają Centrum Kultury Jidysz, Uniwersytet Trzeciego Wieku i Żydowski Uniwersytet Otwarty.

 

 

Żywa obecność języka, sztuki i kultury Żydów aszkenazyjskich od zawsze stanowiła cel i oś wszystkich działań Fundacji. Przez ten czas Fundacja podjęło wiele ważnych i cennych inicjatyw kulturalnych, edukacyjnych i wydawniczych oraz wykształciło szereg badaczy, tłumaczy i nauczycieli języka jidysz, cenionych specjalistów, pracujących zarówno w Polsce, jak i za granicą. W tym roku działalność ta została uhonorowana nagrodą francuskiej Fundacji Leona Skopa i Feli Rosenbaum, działającej pod egidą Fondation du Judaisme Français.

golda_1Dyrektor Generalny
Gołda Tencer

Członkowie Zarządu:
Chana Blumsztajn
Ryvka Slomka Ostaszewski
Dawid Szurmiej
Gołda Tencer
Janusz Tencer
North American Representative – Lilka Elbaum

Rada Programowa Fundacji:
Lilka Elbaum
Ernestyna Haselnus – Winnicka
Sonia Klener
Simon Koziel
Henry Lewkowicz
Hemia Nisenbaum
Michał Potok
Lina Rotmensz 

Maria Szumanski

Alexander Tencer

Erik Tencer

 

To się zaczęło w Łodzi. Mieście tkaczy i fabrykanckich fortun. W kamienicy przy Kilińskiego, pokrytej warstwą fabrycznego pyłu, w którym jak słoje w starym drzewie odkładały się lata żydowskiego życia, mieściła się szkoła im. I. L. Pereca. Zlikwidowana po haniebnym marcu 1968 roku, z gorliwością dorównującą tej, z jaką zlikwidowano wszelkie ślady obecności Żydów polskich. Uczniowie nie zapomnieli jednak o tym, co było światem ich dzieciństwa, barwą wspomnień rodziców i ocalałych bliskich. Oddzieleni barierami granic, mieszkając w różnych krajach, pozostali ze sobą w kontakcie. Połączeni wspólnym pragnieniem: Należy Ocalić Pamięć. Wtedy przeszłość przemówi nie tylko głosami mędrców i pisarzy, lecz głosami zwykłych ludzi, przekazującymi sobie z pokolenia na pokolenie słowo shalom, słowo „pokój”, zrozumiałe w każdym języku.

 

Taka jest geneza powstania amerykańsko-polsko-izraelskiej Fundacji Shalom, która została powołana w 1988 roku z inicjatywy Gołdy Tencer – aktorki i reżysera Teatru Żydowskiego im. E. R. Kamińskiej.

 

Ocalić pamięć można jedynie wówczas, gdy nie rozpamiętuje się biernie przeszłości, ale wydobywa na światło dzienne to wszystko, co z niej wyrasta. Obecnym adresem Fundacji Shalom jest plac Grzybowski. Nie jest to przypadkowy adres. W żydowskiej Warszawie – Warsze, jak powiadają bohaterowie powieści I. B. Singera – plac Grzybowski był miejscem, wokół którego tętniło pracowite, zabiegane życie. A potem nastała już tylko cisza. Cisza śmierci i milczenia świadków.  My, którzy stworzyliśmy Fundację Shalom nie pogodziliśmy się nigdy z unicestwieniem tamtego świata. Postanowiliśmy ocalić jego obraz przed zapomnieniem. Nie tylko ze względów sentymentalnych, lecz z przekonania, że ocalenie pamięci jest zarazem pracą dla przyszłości. Realizacją testamentowych zapisów pokoleń Żydów polskich marzących o Europie i świecie wolnym od uprzedzeń, nienawiści, nietolerancji, ksenofobii.

 

Założycielom Fundacji – drugiemu pokoleniu Holokaustu – wydaje się rzeczą niezwykle ważną przypomnienie wkładu przodków w dzieło budowania. Każdy, jak w powiastkach doktora Korczaka, mieć powinien bodaj okruch szczęścia.